ToyBox - wielonarodowe badanie europejskie mające na celu stworzenie programu zapobiegania otyłości u dzieci w wieku przedszkolnym

ToyBox jest projektem badawczym finansowanym przez Komisję Europejską (2010-2014), którego zadaniem jest opracowanie i testowanie innowacyjnego, opartego na faktach naukowych programu zapobiegania otyłości wśród dzieci w wieku 4-6 lat. Program ma na celu propagowanie wiedzy odnośnie zachowań i ich determinantów prowadzących do otyłości we wczesnym dzieciństwie. Będzie on rozpowszechniany, aby promować zdrowe żywienie oraz aktywną zabawę w europejskich przedszkolach, biorąc pod uwagę różnice kulturowe, prawne i infrastrukturalne występujące w krajach uczestniczących.

Dlaczego 4-6-latki?
Wczesne dzieciństwo jest istotnym okresem dla zapobiegania otyłości ponieważ zachowania, cechy psychologiczne oraz procesy fizjologiczne w dużej mierze rozwijają się i tworzą we wczesnym wieku. Rozwój i adaptacja pożądanych zachowań pomoże zapewnić optymalne wzrastanie w dzieciństwie i zwiększyć prawdopodobieństwo długotrwałego zdrowia w dorosłości.

Jakie są założenia badania ToyBox?
Głównym celem badania ToyBox jest promowanie zdrowego stylu życia we wczesnym dzieciństwie, dla zapobiegania otyłości. Projekt ma również na celu nakierowanie społeczności naukowej, profesjonalistów z zakresu zdrowia i edukacji oraz polityków na ewentualne rozpropagowanie takich inicjatyw w całej Europie. Badanie ToyBox będzie: identyfikować kluczowe zachowania i ich uwarunkowania, związane z otyłością we wczesnym dzieciństwie; oceniać istniejące modele behawioralne i strategie edukacji, najlepiej wspierające zmiany zachowań w tej grupie wiekowej; oceniać środowisko, politykę i ustawodawstwo, mające wpływ na realizację działań promocji zdrowia w przedszkolach; rozwijać przedszkolną edukację z zaangażowaniem rodziny ,wpływającą na zachowania związane z otyłością wśród dzieci w wieku 4-6 lat, przystosowaną do kulturowego, prawnego i infrastrukturalnego zróżnicowania krajów uczestniczących; wdrażać program edukacyjny w 6 Europejskich krajach, oceniać jego przebieg, wpływ i wyniki oraz szacować jego opłacalności; rozpowszechniać wyniki i tworzyć zalecenia dla europejskiej polityki zdrowotnej.

Partnerzy
Partnerami projektu ToyBox jest 15 interdyscyplinarnych zespołów z całej Europy angażujących ekspertów z różnych dziedzin: zdrowia publicznego, epidemiologii , dietetyki, aktywności fizycznej, pedagogiki, psychologii, behawioryzmu, pediatrii, psychologii dziecięcej, jak również ekonomii zdrowia.

Konsorcjum składa się z 11 uniwersytetów, 1 instytutu badawczego , 2 grup wsparcia oraz małych i średnich przedsiębiorstw, reprezentujących wszystkie regiony Europy, posiadających duże doświadczenie w prowadzeniu i koordynowaniu wieloośrodkowych, międzynarodowych badań, jak również zrozumienie dla działań popularyzujących adresowanych do ważnych interesariuszy.


Program edukacyjny ToyBox
ToyBox jest przedszkolnym, programem edukacyjnym angażującym całą rodzinę, który koncentruje się na kluczowych zachowaniach związanych z otyłością we wczesnym dzieciństwie tj. picie wody, jedzenie i przekąski, aktywność fizyczna oraz siedzący tryb życia  i ich uwarunkowaniach, u dzieci w wieku przedszkolnym z sześciu europejskich krajów (Belgia, Bułgaria, Niemcy, Grecja, Polska i Hiszpania).
Program edukacyjny ToyBox trwała 24 tygodnie, w okresie od  października 2012 do kwietnia 2013 w wyżej wymienionych krajach. Koncentrowała się na czterech poziomach:  

  • Wprowadzenie zmian w środowiesku przedszkolnym (Poziom 1)
  • Wprowadzanie właściwych zachowań przez dzieci (picie wody, zdrowe przekąski, aktywność fizyczna i przerwy w „siedzących” czynnościach) w przedszkolu (Poziom 2)
  • Wprowadzanie zabawnych zajęć w klasie przez nauczycieli(np. bajki, eksperymenty, gry itp.), w których uczestniczy cała grupa (Poziom 3)
  • Zaangażowanie rodziców we wprowadzenie środowiskowych zmian i nowego stylu życia w domu (Poziom 4).

W skład materiałów edukacyjnych programu ToyBox wykorzystywanych w przedszkolach wchodzą: pacynka kangurka, Ogólny Przewodnik dla Nauczyciela i cztery tematyczne Podręczniki dla Nauczycieli. Rodzice otrzymali – dziewięć biuletynów, osiem kart ze wskazówkami i cztery plakaty, które były przekazywane rodzicom przez cały rok. Ponadto prez cały rok, przeprowadzono trzy sesje szkoleniowe dla nauczycieli, które dotyczyły sposobów wdrażania programu edukacyjnego.  
W projekcie wzięło udział ponad 300 przedszkoli i 7000 dzieci wraz z rodzicami i nauczycielami. Proces, wpływ, rezultaty i opłacalność programu edukacyjnego ToyBox oceniano za pomocą kwestionariuszy, pomiarów antropometrycznych dziecka (wzrost, waga, obwód talii) oraz poziomu aktywności fizycznej (krokomierze).